Nederland is het eerste land dat euthanasie legaliseerde. 23 jaar na de legalisatie zijn er opvallende verschuivingen zichtbaar in het aantal euthanasieverzoeken in bepaalde leeftijdscategorieën. Onderzoek van 113 en Expertisecentrum Euthanasie (EE) wijst uit dat het aantal euthanasieverzoeken van jongeren onder de 24 jaar met psychisch lijden tussen 2012 en 2021 verviervoudigde, met een totaal van 397 verzoeken. Verder blijkt uit cijfers van het Trimbos instituut dat het totaal aantal jongeren met mentale problemen de laatste jaren explosief stijgt. SGP-jongeren benadrukt in deze Week van de Euthanasie (10-16 februari) de zorgwekkendheid van deze ontwikkelingen. De huidige euthanasiewetgeving is niet het juiste antwoord op de ontwikkelingen in onze samenleving.

Daarom is het opvallend en hoopgevend dat 47% van de jongeren hun verzoek later zelf weer introk. Er lijkt dus ruimte te zijn om het aantal euthanasieverzoeken te verminderen. Zo kan een warme en betrokken gemeenschap rondom psychisch zieken het leed van een deel van deze groep verzachten. Toch willen wij waken voor goedkope oplossingen. Psychisch lijden is voor sommige jongeren enorm zwaar en complex. Het is niet altijd mogelijk om de nood te verhelpen of draaglijk te maken. We moeten waken voor een maakbare mens- en samenlevingsvisie. SGP-jongeren vindt het daarom belangrijk om verantwoordelijkheid te nemen en mee te zoeken naar een begaanbare weg voor jongeren met psychisch lijden.

Wat SGP-jongeren betreft ligt die weg echter niet in euthanasie voor jongvolwassenen met psychisch leed. Dit komt allereerst doordat het brein van adolescenten pas rond het 25e jaar volgroeid is. Bovendien wijkt de structuur en grootte van hersenen van mensen met psychiatrische aandoeningen erg af door de psychiatrische aandoeningen. De ontwikkeling van hersenen van adolescenten met een psychiatrische aandoening wordt nog slecht begrepen. Wetenschappelijk gezien is de ontwikkeling van de hersenen een periode van buitengewone veranderlijkheid: verschillende hersengebieden zijn op verschillende momenten volgroeid. Zo reageert het brein van een jongvolwassene reageert sterk op sociale beloningen, maar is het zwakker in risicobeoordeling en impulsbeheersing. Dit zorgt ervoor dat het in deze periode lastiger is om het verloop van het lijden goed in te schatten. Dit kan een verklaring vormen voor het hoge percentage intrekkingen en maakt de leeftijdsgrens in de huidige wetgeving moeilijk uitlegbaar.

Daarnaast is het bij psychische ziekten veel complexer om vast te stellen of het gaat om medische uitzichtloosheid. In tegenstelling tot lichamelijke ziekten, is de doodswens bij ziektebeelden als depressie een onderdeel van de ziekte zelf. Hoe het verloop van een psychische ziekte zal zijn, is veel moeilijker te voorspellen dan bij een lichamelijke ziekte. Tegelijkertijd erkent SGP-jongeren dat veel gevallen van psychisch leed inderdaad uitzichtloos lijken en dat het gevoel sterk aanwezig kan zijn dat geen enkele behandeling nog een verbetering zal opleveren. Toch is een duurzame doodswens voor artsen een harde voorwaarde voor het inwilligen van een euthanasieverzoek. Daarom pleit SGP-jongeren voor een herziening van de zorgvuldigheidseisen als het gaat om euthanasie bij psychisch lijden.

Ondanks het grote lijden dat zonder uitzondering ten grondslag ligt aan een euthanasieverzoek van een jongvolwassene met psychisch leed, stelt SGP-jongeren vast dat de huidige euthanasiewetgeving op dit punt niet zorgvuldig genoeg is. Wij zien het leven niet als een menselijk bezit, maar als een gave van God. Dat betekent dat wij niet autonoom over ons leven kunnen beschikken, maar dat we geroepen zijn om naar Gods wil te handelen. Euthanasie miskent dat God over ons leven beschikt. Het leven is het meest kostbare geschenk dat wij gekregen hebben. Dat vraagt van ons dat wij onze medemensen ook als Godsgeschenk zien. Laten we daarom niet vergeten om er voor hen te zijn.