De afgelopen weken kondigden universiteiten, zoals Utrecht en Leiden, aan diverse taal- en cultuurstudies te schrappen. Zij stellen dat deze pijnlijke keuzes onvermijdelijk zijn door de forse bezuinigingen van het huidige kabinet. Minister Bruins zegt in zijn kamerbrief bewust te zijn van de effecten van de maatregelen, maar bij SGP-jongeren dringt zich de vraag op: hoe kunnen we op de lange termijn een samenhangende en vreedzame samenleving bouwen als we de studies die hieraan bijdragen wegbezuinigen?
Het is niet verrassend dat een overheid die cultuur en kennis niet op waarde schat, zulke besluiten neemt. Toch is het verontrustend dat juist universiteiten – bastions van academische kennis en culturele ontplooiing – ervoor kiezen te bezuinigen op de geesteswetenschappen. In de Mare, het Leids universitaire weekblad, wordt dan terecht de vraag gesteld of de universiteit een commercieel bedrijf is of een kenniscentrum? Stoppen met studies die diepgaande kennis over de wereld en haar complexe vraagstukken bieden, is zowel kortzichtig als riskant. Juist nu de (inter)nationale spanningen toenemen, zouden universiteiten zich moeten inzetten op het veerkrachtig en toekomstbestendig maken van onze samenleving.
Zeker in het huidige tijdsgewricht, waarin conflicten zoals die in het Midden-Oosten veel vragen oproepen, is inzicht in geschiedenis, cultuur en religie onmisbaar. Het opheffen van islamitische en Arabische studies beperkt het begrip van dergelijke conflicten. Deze kennis is cruciaal voor onze diplomatieke relaties en het spelen van een constructieve rol op het wereldtoneel. Nu doet Nederland een stap terug en verzwakt daarmee het Nederlandse verdienvermogen. Daarnaast zal het nijpende leraren tekort bij talen als Frans en Duits niet opgelost worden door deze academische disciplines weg te bezuinigen.
Geesteswetenschappen zijn meer dan een verzameling ‘verzachte’ disciplines. Ook studies als Keltisch en Koreaans hebben waarde, al ligt het belang niet aan de oppervlakte maar mogelijke in de toekomst. Terwijl bètawetenschappen zeker belangrijk zijn voor technologische en economische vooruitgang, zorgen geesteswetenschappen voor het essentiële inzicht in de mens en maatschappij. Juist nu jongeren zich steeds vaker bevinden in een existentiële crisis, ondermijnt de bezuiniging op geesteswetenschappen niet alleen ons collectieve begrip van cultuur en identiteit, maar ook de mogelijkheid om zingeving en richting te bieden aan een generatie die daar juist dringend behoefte aan heeft.
Het is essentieel dat zowel de overheid als de universiteiten hun koers herzien en de geesteswetenschappen op hetzelfde niveau gaan waarderen als andere vakgebieden. Daarom roepen we als SGP- jongeren het kabinet op om te blijven investeren in het wetenschappelijk onderwijs zodat universiteiten hun cruciale werk op alle faculteiten kunnen voortzetten. De bezuiniging van ruim 215 miljoen op het NWO moeten worden teruggedraaid samen met de zevenjarige bezuiniging van 150 miljoen op het Fonds Wetenschap en Onderzoek. Want het opgeven van geesteswetenschappen is het verzwakken van onze samenleving – een aderlating die ons allen zal raken, vroeg of laat. Kennis verheft immers een volk.