Stel je voor, je bent een essay aan het schrijven voor je studie en elke keer licht je mobiel op met berichtjes via WhatsApp, een pushbericht van de NOS of een instapost van de SGPJ. Hierdoor ben je steeds afgeleid. Herkenbaar toch? Onderzoek heeft aangetoond dat elke keer dat je wordt afgeleid van je oorspronkelijke taak je minstens zeven tot vijftien minuten nodig hebt om weer geconcentreerd aan het werk te kunnen.[1] Je kunt nagaan dat het op deze manier veel meer tijd kost om je werk af te krijgen. En als je je mobiel weglegt voor een periode je veel sneller klaar bent en betere resultaten levert.

Dit probleem speelt ook op middelbare scholen. Een klas zit vol met leerlingen met een eigen smartphone. Om de zoveel tijd is er wel iemand die zijn telefoon checkt op nieuwe berichten of een reageert op iets wat hij of zij zelf heeft gestuurd. Het gebeurt zelfs wel dat leerlingen geniale constructies bouwen om video’s te bekijken tijdens de les, zonder dat de docent daar erg in heeft. Ook zijn de leerlingen tijdens pauzes en tussenuren constant bezig met hun telefoon in plaats van sociale interactie met vrienden en klasgenoten. Daarbij is het vervelend voor je gesprekspartner om steeds bezig te zijn met je mobiel in plaats van het sociale contact met anderen. Ook voor de sociale ontwikkeling van kinderen Steeds afgeleid worden door de telefoon is al vervelend genoeg, maar het wordt ook makkelijker om cyberpesten en foto’s te maken van docenten en andere leerlingen. Dit gaat in tegen de privacy- en AVG wetgeving.[2]

Experts wijzen de Tweede Kamer op het feit dat smartphones de klas uit moeten.[3] Daarvoor geven zij redenen: de telefoons zijn zwaar verslavend en hebben impact op de mentale gezondheid van leerlingen. Hersenen van jongeren zijn te weinig ontwikkeld om weerstand te bieden tegen de vele extra prikkels die de smartphone uitzendt. Door zo’n brokkelbrein presteren leerlingen wel een punt lager op een toets. Onderzoekers zeggen dat jongeren vergroeid zijn aan hun telefoon. Daarnaast noemen veel kinderen en jongeren zichzelf verslaafd en zegt de meerderheid van hen het een goed idee te vinden om je telefoon in te leveren tijdens schooltijd.[4]

De voordelen van een wettelijk smartphoneverbod zijn dus helder. Tegelijkertijd zit er ook een belangrijk nadeel aan het idee: er bestaat vrijheid van onderwijs. Dat betekent ook dat scholen ervoor mogen kiezen om telefoongebruik onderdeel te maken van hun les. Denk aan een leraar die even met een Kahootquizje wil toetsen of jij de voorgaande lessen goed hebt begrepen. Experts legden in een rondetafelgesprek terecht uit dat dit niet effectief is, maar dergelijke keuzes over het lesgeven moeten door docenten en hun scholen gemaakt worden. Scholen kunnen het beste beslissen wat aansluit bij hun eigen situatie.

Kortom, telefoongebruik op scholen is problematisch, maar een algemeen verbod is niet de oplossing. Toch hoeft de politiek ook niet op haar handen te gaan zitten. Het zou goed zijn als ministers en politici het probleem met scholen bespreken en oproepen tot een smartphoneverbod. Leerlingen zijn immers snel afgeleid, zijn minder bezig met fysieke sociale contacten, raken verslaafd aan hun telefoon, ervaren negatieve impact van sociale media en kunnen zomaar in een filmpje op internet belanden. Maatregelen tegen de mobiel brengen rust terug in de klas en zijn  een oplossing voor de bovengenoemde problemen. Daarom roept SGP-jongeren schoolbesturen op om een smartphone-verbod door te voeren in het basis- en voortgezet onderwijs!

[1] https://psychologievansucces.nl/concentratie-en-focus-houden/

[2] https://www.klasse.be/624407/cyberpesten-pestbeleid-op-school/

[3] https://nos.nl/artikel/2471183-experts-tegen-kamer-die-verslavende-smartphone-moet-de-klas-uit

[4] https://nos.nl/artikel/2469211-helft-van-de-kinderen-tussen-9-en-13-vindt-zichzelf-telefoonverslaafd

Geschreven door Emma Bosma

Emma is lid van commissie Onderwijs.