‘Ik schaam me kapot.’ ~ Marc Overmars

‘De dingen die ik heb gedaan, had ik nooit moeten doen.’ ~ Jeroen Rietbergen

‘In mijn persoonlijke leven ben ik in de relationele sfeer niet altijd eerlijk geweest.’ ~ Gijs van de Dijk

De afgelopen weken kwamen er meer Metoo-schandalen aan het licht dan ooit. Bij de politie, in de politiek, in het voetbal, in de entertainmentwereld, overal wordt seksueel wangedrag gepleegd. De ongekende hoeveelheid meldingen heeft de maatschappij geschokt. En zoals bij de meeste maatschappelijke problemen is het onderwijs al snel als een van de oplossingen aangewezen: er moet betere seksuele voorlichting gegeven worden. Om goede seksuele voorlichting te geven, zullen we echter eerst een visie op seksualiteit moeten hebben.

Drie waarden

Seksualiteit is iets prachtigs. In de christelijke traditie wordt het zelfs een paradijsbloem genoemd! Helaas is deze bloem beschadigd. Daarvoor hoeven we niet naar BN’ers te kijken, want het zou ook niet goed gaan als wíj altijd doen wat we denken. Rekening houden met de ander is belangrijk, maar helaas is de paradijsbloem bevlekt met egoïsme. We moeten onze seksuele verlangens dus begrenzen, wie we ook zijn.

De prangende vraag is vervolgens: waar ligt de grens? Is die grens voor iedereen anders? In het christendom staat seksualiteit in directe verbinding met het huwelijk. Daarbij staan waarden als liefde, trouw en zelfbeheersing centraal. Deze drie waarden vullen elkaar aan en overlappen elkaar, maar bovenal dwingen ze ons om aan de ander te denken. Ze doen ook recht aan de kwetsbaarheid die gepaard gaat met het jezelf blootgeven. Binnen het christendom wordt seksualiteit daarom voorbehouden aan het huwelijk, voor tussen de huwelijkspartners.

Middenweg

Afgelopen maandag bleek uit onderzoek van Rutgers en Soa Aids Nederland dat 44 procent van de docenten meer aandacht wil voor seksuele grensoverschrijding. Deze oproep lijkt aan te geven dat de vrije seksuele moraal, waarbij alles mag en er zo min mogelijk spelregels mogen zijn, uitgespeeld is. Het is goed dat er aandacht is voor de ander, dat het besef doordringt dat seksualiteit zonder begrenzing leidt tot grenzeloos egoïsme. Toch wordt er gekozen voor een soort middenweg, een relatieve grens, waarbij de begrenzing zo minimaal mogelijk is.

Basisbegrenzing

Er zijn namelijk harde grenzen: liefde, trouw en zelfbeheersing. Overmars, Van Dijk, Rietbergen en al die anderen waren geen grenzen overgegaan als ze trouw waren geweest, als ze zichzelf beheerst hadden. Linda de Mol is het toonbeeld van de diepe pijn die volgt op ontrouw. In de jacht naar genot is geen plaats voor echte liefde. Het schaden van deze drie waarden heeft alleen maar verliezers. Als we seksualiteit écht willen begrenzen, zullen we daarom de paradijsbloem onlosmakelijk moeten verbinden met liefde, trouw en zelfbeheersing. Een basisbegrenzing, die voor ieder mens het beste is!

Als we goede seksuele voorlichting willen geven op scholen, zullen deze waarden centraal moeten staan. Natuurlijk is het belangrijk en goed om uit te leggen wat seks is, wat er allemaal verandert in je lichaam en dat de wensen en grenzen van de ander gerespecteerd moeten worden. Maar dat moet altijd in een context staan van liefde, trouw en zelfbeheersing.

Helaas heeft SGP-jongeren de afgelopen tijd deze oproep gemist in de samenleving. Integendeel, sommige docenten die seksuele voorlichting geven roepen op tot een omslag van ‘schaamte en risico's, naar plezier, genot en openheid’. Natuurlijk is het niet goed dat de nadruk gelegd wordt op de risico’s. Maar om dat op te lossen door te focussen op het plezier en het genot? Daar wordt nauwelijks winst mee geboekt. Echte winst boeken we als we seksualiteit in de klas afschilderen als de paradijsbloem: prachtig, liefdevol en vol van trouw.